สำนักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย กระทรวงวัฒนธรรม ร่วมกับ สำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน) จัดกิจกรรมการบรรยาย “Bangkok Bastards >>> Rural Crossbreeds” โดย ฉัตรพงษ์ ชื่นฤดีมล ศิลปินศิลปาธร สาขา สถาปัตยกรรม ปี 2563 ในงาน Bangkok Design Week 2023 เมื่อวันจันทร์ที่ 6 กุมภาพันธ์ 2566 เวลา 15.15 – 17.15 น. ณ ห้องฟังก์ชั่น ชั้น 4 TCDC กรุงเทพฯ
สถาปัตยกรรมสารเลว หรือ Bangkok Bastards คือ งานศึกษาสถาปัตยกรรมสามัญ ที่คนทั่วไปมองว่าไร้ค่า ซึ่งเกิดจากภูมิปัญญาชาวบ้านเพื่อแก้ปัญหาการอยู่อาศัยในชีวิตประจำวัน อาทิ โครงสร้างบ้านคนงานก่อสร้าง ซึ่งดัดแปลงนั่งร้านหลายชั้นเป็นพื้นที่ใช้สอย หรือสะพานเรือ ที่ใช้เรือสองลำต่อกันแล้วดึกรอกใช้ข้ามแม่น้ำแทนสะพาน ฯลฯ สะท้อนให้เห็นถึงความคิดสร้างสรรค์ เป็นนวัตกรรมในการแก้ปัญหา ถึงแม้ว่าการศึกษาจะเริ่มต้นจากในกรุงเทพฯ ในความเป็นจริง สถาปัตยกรรมสารเลวสามารถพบเห็นได้ในพื้นที่ทั่วประเทศไทยในทุกจังหวัด ไม่ว่าจะเป็นชุมชนชาวประมง หรือในท้องทุ่งนา ความคิดสร้างสรรค์ของชุมชนหรือชาวบ้าน ได้ให้กำเนิด “สถาปัตยกรรมพันทาง” (Rural Crossbreeds) ที่เกิดจากการเชื่อมโยงกับบริบทธรรมชาติ บริบทเชิงภูมิวัฒนธรรม บริบทอาชีพและความเป็นอยู่ที่หลากหลายและน่าสนใจ และเราสามารถนำความคิดสร้างสรรค์ของสถาปัตยกรรมพันทางเหล่านี้ไปพัฒนาต่อยอด เพื่อสร้างอัตลักษณ์ให้กับสถาปัตยกรรมท้องถิ่น รวมถึงนำแนวคิด “สถาปัตยกรรมพันทาง” ไปดัดแปลงเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับพื้นที่ในชุมชนได้ “ผมอยากเบลอเส้นแบ่งระหว่างพื้นที่สาธารณะกับพื้นที่ส่วนตัว เพื่อให้ทุกคนเข้าถึงพื้นที่อย่างเท่าเทียม เหมือนสมัยก่อนที่เราเปิดใต้ถุนให้เพื่อนบ้านแวะมาทักทายได้…การออกแบบโรงแรมหรืออาคารที่ไม่มีรั้ว เป็นการส่งเสริมให้เกิดการใช้พื้นที่ร่วมกัน ระหว่างนักท่องเที่ยวในโรงแรมกับคนในท้องถิ่น เปิดโอกาสให้พวกเขาสามารถสร้างปฏิสัมพันธ์ต่อกันได้ ให้เมืองเป็นเมืองที่ดีขึ้น”
